اعلامیه اخیر کمیسیون جهانی اقتصاد آب بر یک نگرانی مبرم تاکید می کند: چرخه آب زمین به طور فزاینده ای از تعادل خارج می شود. این اختلال تهدیدی جدی برای تولید جهانی غذا است و معیشت میلیاردها نفر را به خطر می اندازد و نابرابری های اجتماعی-اقتصادی موجود را تشدید می کند. با تشدید تغییرات آب و هوایی، پیش بینی می شود که کمبود آب تا 50 درصد از تولید جهانی غذا را تحت تأثیر قرار دهد، به ویژه در مناطقی که به شدت به کشاورزی وابسته هستند.

آمار جهانی کمبود آب

در سراسر جهان، در حال حاضر حدود 2 میلیارد نفر در مناطقی زندگی می کنند که تنش آبی بالایی دارند. بر اساس گزارش سازمان ملل، این تعداد می تواند تا سال 2025 به 3.5 میلیارد افزایش یابد که نیاز مبرم به مدیریت پایدار منابع آب را برجسته می کند. در حال حاضر حدود 70 درصد از آب شیرین جهان برای کشاورزی استفاده می شود و اقدامات ناکارآمد به این معنی است که بخش قابل توجهی از این آب هدر می رود.

تأثیر تغییرات آب و هوایی به ویژه مشهود است. هیئت بین‌دولتی تغییرات آب و هوا (IPCC) گزارش می‌دهد که افزایش دما و تغییر الگوی بارش منجر به خشکسالی‌های مکرر و شدید در برخی مناطق و ایجاد سیل در مناطق دیگر می‌شود. این غیرقابل پیش بینی بودن، شیوه های کشاورزی سنتی را مختل می کند، امنیت غذایی را تهدید می کند و تلاش های مدیریت آب را پیچیده می کند.

پیامدهای منطقه ای

در منطقه، بحران به شکل های مختلفی بروز می کند. به عنوان مثال، در جنوب صحرای آفریقا، نزدیک به 60 درصد از جمعیت برای امرار معاش خود به کشاورزی متکی هستند. با این حال، کمبود آب می تواند تولید مواد غذایی را در منطقه ای که در آن حدود 25 میلیون نفر در حال حاضر با ناامنی غذایی حاد مواجه هستند، به خطر بیاندازد. به طور مشابه، در جنوب آسیا، کشورهایی مانند هند و پاکستان با کمبود شدید آب دست و پنجه نرم می‌کنند که بر تولید برنج و گندم تأثیر می‌گذارد.

در مقابل، بخش‌هایی از خاورمیانه با شرایط وخیم روبه‌رو هستند و 84 درصد از جمعیت در مناطقی با تنش آبی زندگی می‌کنند. کشورهایی مانند یمن و سوریه به دلیل خشکسالی های طولانی مدت بازده محصولات کشاورزی را کاهش داده اند که منجر به افزایش وابستگی به واردات مواد غذایی و کمک های بشردوستانه شده است.

چشم انداز و راه حل های آینده

بحران آب چندوجهی است و نیازمند تلاش های هماهنگ در بین بخش ها برای بازگرداندن تعادل به چرخه آب است. برخی از راه حل های بالقوه عبارتند از:

• مدیریت پایدار آب: اجرای مدیریت یکپارچه منابع آب (IWRM) برای بهینه سازی استفاده و حفاظت از منابع آب.
• سرمایه گذاری در زیرساخت ها: ارتقاء سیستم های آبیاری و زیرساخت های تامین آب شهری برای به حداقل رساندن ضایعات و افزایش بهره وری.
• فن آوری های نوآورانه: استفاده از تکنیک های کشاورزی کم مصرف، مانند آبیاری قطره ای و برداشت آب باران، می تواند به کاهش مصرف آب کمک کند.
• سیاست و مقررات: دولت ها باید سیاست هایی را ایجاد و اجرا کنند که استفاده پایدار از آب را ترویج کرده و از اکوسیستم های آب حیاتی محافظت کند.

نتیجه گیری

اختلال در چرخه آب زمین یک چالش جهانی فوری است که نیاز به اقدام فوری و هماهنگ دارد. در حالی که نیمی از تولید جهانی غذا در معرض خطر است، اکنون زمان راه حل های پایدار فرا رسیده است. پرداختن به این بحران نه تنها امنیت غذایی را تضمین می‌کند، بلکه از معیشت میلیاردها نفر نیز محافظت می‌کند و آینده انعطاف‌پذیرتر را در برابر تغییرات آب و هوایی ارتقا می‌دهد. همانطور که به جلو می رویم، تداوم هوشیاری و اقدامات پیشگیرانه برای بازگرداندن تعادل به منابع آبی حیاتی سیاره ما ضروری خواهد بود.